Hoe meet je stress?
Is het mogelijk om stress te meten? Ja, dat kan, er zijn verschillende (gangbare) manieren om de (lichamelijke) reacties op stress in kaart te brengen en meer inzicht te krijgen in je stressniveau.
1. Ademhalingsfrequentie
Als stress toeneemt, stijgt veelal de ademhalingsfrequentie. Door het aantal ademhalingen per minuut te tellen, krijg je een eerste indicatie van het stressniveau van dat moment. Een ademhalingsfrequentie van boven de 15 in rust betekent dat je gestrest bent.
2. Zuurstofsaturatiemeter
Bij een verhoogde ademhalingsfrequentie in rust stijgt de zuurstofsaturatie in je bloed. Dat betekent tegelijkertijd dat het koolzuurgehalte in het bloed daalt, waardoor de zuurgraad in je bloed daalt met verschillende nare gevolgen voor je lichaam.
3. Bloeddruk
Een verhoogde bloeddruk kan verschillende oorzaken hebben. Eén van die oorzaken is teveel stress in combinatie met te weinig kunnen ontspannen. Een te hoge bloeddruk betekent dus niet gelijk dat stress dé oorzaak is, maar wel de oorzaak kan zijn.
4. Hartslagfrequentie
Een stijging van je hartslag in rust kan duiden op een verhoogd stressniveau.
5. Huidtemperatuur
Plak een zogeheten biodot op je hand en de kleur die het aanneemt, verraadt jouw stressniveau. De biodot meet namelijk de temperatuur van de huid van je hand. Bij ontspanning is de hand warm, bij inspanning of stress kouder.
6. Hartslagvariabiliteit
De hartslagvariabiliteit (HRV) houdt in dat de hoeveelheid milliseconden tussen de verschillende hartslagen continu varieert. Hoe groter de variatie is in de tijden tussen je verschillende harstlagen, hoe relaxter je in je vel zit. Omgekeerd: hoe meer gestrest je bent, hoe kleiner je hartslagvariatie. De mate van hartslagvariabiliteit geeft daarmee een betrouwbare indicatie van je stresslevel.
7. Cortisol meten
Cortisol kun je meten in speeksel, urine en haar. De gemakkelijkste bepaling is in het bloed. Een cortisol bloedonderzoek moet wel op reguliere tijdstippen worden bepaald ter vergelijking. Dit komt omdat cortisol in de ochtend hoog is, en in de avond laag.
8. Vragenlijsten
Er zijn verschillende vragenlijsten om stress in kaart te brengen, zoals de VierDimensionale KlachtenLijst (4DKL), de Utrechste Burnoutschaal (UBOS), de Checklist Individuele Spankracht (CIS) en de Potter-vragenlijst.