DNA-test voor hogere effectiviteit leefstijlinterventies jongeren?
Ik weet niet of u wel eens de databank Effectieve Jeugdinterventies of het loket Gezond Leven heeft bezocht. Die staan vol met honderden programma’s voor jongeren op het gebied van opgroeien, opvoeden en leefstijl. Allemaal beoordeeld door een onafhankelijke erkenningscommissie en erkend als ‘goed onderbouwd’ of ‘effectief’.
Het lijkt wel of er voor ieder mogelijk probleem voor of met jongeren een interventie is. Die ook nog effectief zijn. Je zou denken dat daarmee alle problemen op het gebied van slechte leefstijl, overgewicht, beweegarmoede, enz bij jeugd zijn verholpen. De praktijk laat een ander beeld zien. Ondanks alle interventies zijn er nog steeds (te) veel kinderen te zwaar, leven te ongezond en bewegen te weinig. Zegt dat iets over de effectiviteit van de interventies? Of zijn er meer parameters die een rol spelen dan in een interventie staan beschreven? Kunnen we de factor (duurzame) gedragsverandering ook bij jongeren onvoldoende beïnvloeden? Is het slechte voorbeeldgedrag van ouders krachtiger dan de effectiviteit van een interventie voor kinderen?
Of moeten we de interventies sterker personaliseren? En hoe doen we dat dan? Kan op basis van een DNA-test een leefstijlinterventie voor jeugd worden gepersonaliseerd? Maar is het überhaupt (ethisch) wenselijk om bij jongeren met DNA-testen te werken? Is het ‘moreel beter’ dat een kind van 12 jaar fors overgewicht heeft dan dat het op basis van DNA een beweeg- en voedingspatroon krijgt dat helemaal bij hem of haar past en daardoor effectiever is?
Ik bracht deze vragen onlangs in bij een overleg met sport- en gezondheidscoaches van gemeenten. Nadat de eerste storm van verontwaardiging was overgewaaid, kwam er een inhoudelijke discussie op gang. Het resultaat was dat het ongemak om te praten over de combinatie ‘DNA en jongeren’ veranderde in nieuwsgierigheid. Zou het inderdaad mogelijk zijn om leefstijlinterventies voor jongeren (nog) effectiever te maken door ze te personaliseren op basis van DNA? Die laatste vraag is het thema geworden van een symposium dat ik maandagavond 29 oktober organiseer. Waarbij ik van harte hoop dat we in de discussie een balans vinden tussen inhoud en ethiek
Maurice Ambaum
Hoofdredacteur Ezine NL Actief